Nagihan KALSIN
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kamuda alınan tedbirleri madde madde açıkladı. Buna göre, “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi” için öncelikli 8 alan belirlendi. Kamuda; taşıt, bina, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, yurt dışı geçici görevlendirme giderleri, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderleri ile diğer cari alanlarda tasarrufa gidilecek.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, alınan tedbir setinin geçmişteki uygulamalardan farkı kılan üç tane husus olduğuna dikkat çekti. İlk olarak Orta Vadeli Program’ın özüne uygun olarak, kamuda verimliliği artırarak tasarrufu amaçladıklarını, bu paketle birlikte çok güçlü bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modelini hayata geçirdiklerini belirten Şimşek şunları söyledi:
“Tüm kamuyu kapsayacak şekilde uygulanacak”
“Tedbirlerin bütün kamuyu kapsayacak şekilde uygulanacak. Harcama tedbirlerimizin üç tane tabii temel ekseni var. Bir tanesi kamuda tasarruf. Diğeri bütçe harcamalarında disiplin. Bir diğeri de kamu yatırımlarında derinliktir. 8 öncelikli alana yoğunlaşıyoruz. Burada taşıtlar, binalar, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, yürütüşü geçici görevlendirme giderleri, enerji ve atık yönetimi, haberleşme giderleri ve diğer cari harcamalar başlığı altında bir yoğunlaşma var.” İşte tüm kamunun uyması zorunlu olan tedbirler..
-Servisler kalkacak, 3 yıl araç alınmayacak
Kamu Filo Yönetim Sistemi ile etkinlik artırılacak, taşıt sayısı ve kullanımına standartlar getirilecek. 3 yıl süreyle yeni araç satın alma ve kiralama yapılmayacak. Bütçe dışı kaynaklardan taşıt kullanımı izne tabi tutulacak ve kanunla izin verilenler hariç yabancı menşeili araç kullanımı yasaklanacak. Mevcut kiralık taşıt sözleşmelerinin yenilenmesi izne tabi olacak. İhtiyaç fazlası ve ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar tasfiye edilecek. Savunma ve güvenlik hariç, kamuda personel servisi hizmeti toplu taşıma olan yerlerde kaldırılacak.
-Yeni bina kiralama ve alımına izin verilmeyecek
Deprem riski hariç, yeni hizmet binası alımı/yapımı 3 yıl süreyle durdurulacak. Kamu yerleşkeleri için getirilen kişi başına metrekare standardı uygulanacak. Mevcut binaların analizi ve kurumlar arasında etkin kullanımı sağlanacak. Yeni bina kiralanmayacak, mevcut kiralamalar bir takvimle sonlandırılacak. Doğal afet ve güvenlik hariç, yeni lojman ve sosyal tesis alımı/ yapımı ve kiralanması süresiz olarak yasaklanacak. Savunma ve güvenlik hariç, mevcut sosyal tesisler ekonomiye kazandırılacak. Lojman kiraları ve sosyal tesis ücretleri rayiç bedel dikkate alınarak gözden geçirilecek.
-Yönetim kurulu ücretlerine üst sınır
Kamuda yeni personel istihdamı 3 yıl süreyle emekli olanlarla sınırlandırılacak. Toplam açıktan atama izin sayıları Bütçe Kanununda belirlenecek. Destek personeli sayısı zaman içinde belirli program dahilinde azaltılacak. Kamuda esnek ve uzaktan çalışma modelleri geliştirilecek. Kamuda çalışanlar için yönetim kurulu ücretlerine tavan sınır getirilecek, aşan kısmın bütçeye gelir kaydedilecek. İdari genişleme sınırlandırılacak. Kamu idarelerinde mükerrer yapılanmalar önlenecek. Bakanlıkların yurt dışı teşkilatları ihtiyaçlar çerçevesinde gözden geçirilecek. Tüm taşra teşkilatı (bölge/il bazında) etkinlik esasıyla gözden geçirilecek.
-Yurt dışı görevlendirmeler sınırlı tutulacak Hizmet içi eğitim, toplantı vb. faaliyetlerin kamu tesislerinde yapılacak. Yurt dışı geçici görevlerin sınırlandırılması, görevlendirmelerin asgari seviyede tutulacak. Yurt dışı geçici görev harcamalarının bütçe başlangıç ödeneğini aşmaması, bu harcama kalemine ödenek aktarımının yasaklanacak.
-Kamu binalarının enerji verimliliği artacak
Sokak ve cadde ışıklandırmasında LED dönüşümünün hızlandırılacak. Kamu bina ve tesislerinde enerji verimliğini artıran uygulamalar geliştirilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılacak. Ekonomik değeri olan atıkların, bedeli karşılığında her yıl değerlendirilmesinin zorunlu hale getirilecek.
-Elektronik tebligat sistemleri kullanılacak
E-yazışma sistemine geçişin tamamlanacak. Tebligatlarda elektronik tebligat sistemleri kullanılacak. Kurumsal arşivlerin elektronik ortama taşınması Yayın, rapor vb. tanıtım amaçlı doküman basımı yapılmayacak
– Demirbaş alımlarına 3 yıl süreyle durdurma
Temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılında yüzde 25 kesinti yapılması, devam eden yıllarda da bunun baz alınacak. Uluslararası toplantılar ve milli bayramlar hariç; gezi, kokteyl, yemek vb. faaliyet düzenlenmeyecek. Ajanda, takvim, plaket, eşantiyon türü hediyelerin verilmesinin yasaklanacak. Zorunlu haller hariç, demirbaş alımlarının 3 yıl süreyle durdurulacak. Makina ve teçhizatın ekonomik ömrü tamamlanmadan elden çıkarılmayacak. Kamu alımlarının DMO aracılığıyla yapılmasının esas olacak.
-Yatırım ödeneklerinde yüzde 15 kesinti
Deprem ve zorunlu harcamalar hariç, mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde ise yüzde 15 oranında kesinti yapılacak. Tek seferlik gelirlere dayalı kalıcı harcama programları başlatılacak. Kamu kurumları bütçe ödeneğine göre yatırım projelerini yürütecek. Merkezi yönetim kapsamındaki yatırım ödemeleri İl Özel İdarelerine hakediş karşılığı ödenecek. 2024 yılında harcamalar gözden geçirilecek ve bu çerçevede verimsiz harcamalar 2025’ten itibaren sonlandırılacak. Buna göre araç ve bina alımlarının durdurulmasından personel servislerine kadar birçok sınırlama uygulanacak.
Yılmaz: Düzenlemeler için partilerden destek istiyoruz
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, açıklanan tasarruf paketinin geçmişten bazı farklılıkları bulunduğunu söyledi. Yılmaz, “Geçmişten çıkardığımız derslerle bu dönem aldığımız tedbirleri daha sıkı bir izleme sistemi ile hayata geçireceğiz. Ayrıca hesap verebilirlik mekanizmalarını güçlendirerek, haklı bir gerekçeye dayanmayan sapmaları engellemeyi amaçlıyoruz” dedi. Yapılacak idari düzenlemelerin tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayacak bir anlayış içinde hazırlandığını kaydeden Yılmaz şöyle devam etti: “Genelgemizde tek istisna, konumu gereği TBMM olacaktır.
Bu konuda Meclis Başkanımız kendi uhdesinde benzer bir çalışma yürüttüğünü ifade etmişlerdi. Yaptığımız görüşmelerde Meclisimiz tarafından alınan önlemlerin sonuçlarının kamuoyu ile paylaşılacağını da öğrenmiş bulunuyoruz. Kendilerine bu anlamlı tutumları için şükranlarımızı sunuyorum. Kanuni düzenleme gerektiren hususlarda parti farkı gözetmeksizin tüm grupların desteğini beklediğimizi özellikle ifade etmek istiyorum.”
Şimşek: Bu paket ilk değil, son da olmayacak
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, açıkladıkları paketle ve yakında maliye politikasında atacakları ilave adımlarla dezenflasyon sürecine katkıda bulunacaklarını kaydetti. “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ni bu perspektifle hazırladıklarının altını çizen Şimşek, deprem yaralarını sardıkları bu dönemde, kamu olarak tasarrufa gittiklerini ve harcamaları disiplin altına aldıklarını söyledi. Şimşek, bugüne kadar da tasarruf yapıldığını ve geçen yıl yüzde 9-10’lara çıkabilecek bütçe açığını, aldıkları tedbirlerle yüzde 5 gibi makul ve yönetilebilir bir düzeye çekebildiklerini ifade etti.
AK Parti hükümetlerinin en önemli özelliklerinden birinin mali disiplin olduğunu vurgulayan Şimşek, “Son 20 yılda bütçe açığının milli gelire oranı yüzde 2,4’tür. Bu rakam Maastricht kriteri olan yüzde 3’ün oldukça altındadır. Dolayısıyla 20 yıllık performansa baktığınızda mali disiplinin kamuda verimliliğin, tasarrufun AK Parti hükümetlerinin önemli bir özelliği olduğu ortaya çıkacaktır. Dolayısıyla bu bizim ilk tasarruf çabamız değil, son da olmayacak. Bu açıkladığımız ilk paket değil, son paket de olmayacak. Önümüzdeki dönemde birçok adım atacağız” ifadelerini kullandı.
